Người Pha-ri-si là ai?

Người Pha-ri-si là một giáo phái có ảnh hưởng lớn trong Do Thái giáo vào thời Chúa Kitô và Giáo hội sơ khai. Họ nổi tiếng với việc đề cao lòng đạo đức cá nhân (từ Pha-ri-si bắt nguồn từ một từ tiếng Do Thái có nghĩa là “tách biệt”), chấp nhận truyền thống truyền miệng bên cạnh Luật thành văn, và dạy rằng tất cả người Do Thái phải tuân thủ hơn 600 điều luật trong Kinh Torah, bao gồm cả các nghi lễ liên quan đến nghi lễ thanh tẩy.

Người Pha-ri-si chủ yếu là doanh nhân trung lưu và lãnh đạo các giáo đường Do Thái. Mặc dù họ chỉ là thiểu số trong Tòa Công Luận và giữ một số chức vụ tư tế, nhưng họ dường như nắm quyền kiểm soát quyết định của Tòa Công Luận vì họ được dân chúng ủng hộ.

Trong số những người Pharisi, có hai trường phái tư tưởng, dựa trên lời dạy của hai giáo sĩ Do Thái, Shammai và Hillel. Shammai kêu gọi một cách diễn giải Luật pháp nghiêm ngặt, cứng nhắc trong hầu hết mọi vấn đề, nhưng Hillel lại áp dụng một cách lỏng lẻo và tự do hơn. Những người theo Shammai nuôi dưỡng lòng căm thù đối với bất cứ điều gì của La Mã, bao gồm cả thuế má—những người Do Thái làm nghề thu thuế là những người không được hoan nghênh. Phái Shammaite muốn cấm mọi giao tiếp và thương mại giữa người Do Thái và người ngoại bang. Phái Hillelite có cách tiếp cận khoan dung hơn và phản đối sự cô lập cực đoan như vậy. Cuối cùng, hai trường phái trong phái Pharisi trở nên thù địch với nhau đến mức họ từ chối thờ phượng cùng nhau.

Người Pha-ri-si chấp nhận Lời Chúa được Đức Chúa Trời soi dẫn. Vào thời Chúa Giê-su thi hành chức vụ trên đất, đây chính là phần mà ngày nay chúng ta gọi là Cựu Ước. Thật không may, người Pha-ri-si lại cho rằng truyền thống truyền miệng có thẩm quyền ngang bằng, cho rằng các truyền thống này đã có từ thời Môi-se. Trải qua nhiều thế kỷ, các truyền thống của người Pha-ri-si đã thêm thắt vào Lời Chúa, điều này bị cấm (Phục truyền luật lệ ký 4:2). Các sách Phúc âm đầy dẫy những ví dụ về việc người Pha-ri-si coi truyền thống của họ ngang hàng với Lời Chúa (Ma-thi-ơ 9:14; 15:1–9; 23:5; 23:16, 23; Lu-ca 11:42). Chúa Giê-su đã áp dụng lời lên án trong Ê-sai 29:13 cho người Pha-ri-si, nói rằng: “Những lời dạy của họ chỉ là luật lệ loài người” (Mác 7:7).

Nhiều giáo lý của người Pha-ri-si khiến họ bất đồng với người Sa-đu-sê; tuy nhiên, hai nhóm đã cố gắng gạt bỏ bất đồng trong một dịp—cuộc xét xử Chúa Giê-su Christ. Để thực hiện âm mưu giết Chúa Giê-su, người Sa-đu-sê và người Pha-ri-si đã liên kết với nhau (Mác 14:53; 15:1; Giăng 11:48–50).

Người Pharisi chịu trách nhiệm biên soạn Mishnah , một tài liệu quan trọng liên quan đến sự tiếp nối của Do Thái giáo sau khi đền thờ bị phá hủy. Do Thái giáo Rabbin và các giáo đường Do Thái ngày nay tồn tại là nhờ công lao của người Pharisi.

Trong các sách Phúc Âm, người Pha-ri-si thường bị miêu tả là những kẻ đạo đức giả và kiêu ngạo chống đối Chúa Giê-su. Chúa đã nói thẳng thừng: “Họ không làm điều họ giảng dạy” (Ma-thi-ơ 23:3). Nhìn chung, người Pha-ri-si tự cho mình là công chính và tự mãn trong ảo tưởng rằng họ làm đẹp lòng Chúa vì đã giữ Luật pháp—hoặc ít nhất là một phần của Luật pháp. Như Chúa Giê-su đã chỉ ra cho họ, dù họ có tỉ mỉ tuân theo những điểm tinh tế của nghi lễ đến đâu, họ vẫn không đạt đến tiêu chuẩn thánh khiết của Chúa: “Các ngươi đã bỏ qua những điều quan trọng nhất trong Luật pháp—là công lý, lòng thương xót và lòng trung tín” (câu 23).

Dĩ nhiên, không phải người Pha-ri-si nào cũng chống đối Chúa Giê-su. Ni-cô-đem là một người Pha-ri-si, người đã đúng khi xem Chúa Giê-su là “một vị thầy đến từ Đức Chúa Trời” và thành tâm tìm kiếm lời giải đáp từ Ngài (Giăng 3:1–2). Sau này, Ni-cô-đem đã bênh vực Chúa Giê-su trước Tòa Công Luận (Giăng 7:50–51) và có mặt khi Chúa Giê-su bị đóng đinh để giúp chôn cất Ngài (Giăng 19:39). Một số Cơ Đốc nhân thời kỳ đầu cũng là người Pha-ri-si (Công vụ 15:5).

Sứ đồ Phao-lô được đào tạo như một người Pha-ri-si, và chứng chỉ của ông trong nhóm đó là tuyệt vời (Công vụ 26:5). Phao-lô tự gọi mình là “một người Hê-bơ-rơ trong số người Hê-bơ-rơ; về luật pháp, là một người Pha-ri-si; về lòng sốt sắng, thì bắt bớ Hội thánh; về sự công bình dựa trên luật pháp, thì không chỗ trách được” (Phi-líp 3:5–6). Nhưng Phao-lô thấy rằng việc thực hiện Luật pháp của ông không thể tạo ra sự công bình thật. Sau khi ông đặt niềm tin vào công việc đã hoàn tất của Đấng Christ trên thập tự giá, ông mong muốn “được thấy ở trong Ngài, không phải có sự công bình của riêng tôi đến từ luật pháp, nhưng là sự công bình bởi đức tin nơi Đấng Christ, tức là sự công bình đến từ Đức Chúa Trời dựa trên đức tin” (câu 9). Không ai, ngay cả người Pha-ri-si nghiêm khắc nhất, được xưng công bình bởi việc giữ Luật pháp (Ga-la-ti 3:11).